मेचीनगर, फागुन १० । केही दिन अघि प्रशासनले डोजर लगाएर लखेटेका झापाको मेचीनगर १३ स्थीत चारआली बजार व्यवशायी बिचल्लीमा परेका छन । वन क्षेत्र अतिक्रमण गरी व्यवशाय गरेको भन्दै प्रगती सामुदायिक वन उपभोक्ता समूहले जिल्ला वन डिभिजन कार्यालय झापा मार्फत प्रहरी प्रशासन लगाएर चारआलीका १३/१४ जना स्थानीय व्यवशायीलाई डोजर लगाएर हटाएको थियो ।
सामान्य टहरा बनाएर सब्जी पसल, चिया खाजा पसल, मासु पसल सञ्चालन गरेको गरीब परिवारका व्यवशायीहरुलाई वन अतिक्रमण गरेको भन्दै गत फागुन ३ गतेका दिन डोजरले टहरा भत्काएर व्यवशायीलाई हटाइएको थियो । ‘हामीलाई त सरकारले बिचल्ली पार्यो,’ स्थानीय मासु व्यवशायी बिनोद शिवाले भन्नुभयो, ‘नानीहरु पढाउने यही एउटा व्यवशाय थियो त्यो पनि गर्न पाइएन भने त मैले छोराछोरी पढाउन सक्दिन ।’
१७ बर्षदेखि चारआली पश्चिमतर्फ टहरामा मासु पसल सञ्चालन गर्दै आउनु भएका शिवाले अहिले सडकमा पसल थाप्नु भएको छ । ‘पहिला दैनिक एक हजारदेखि पन्ध्र सयसम्म नाफा हुन्थ्यो,’ वहाँले भन्नुभयो, ‘अहिले त बिजोग छ, बाटो बनाउँदैछ, धुलो धेरै आउँछ त्यसैले मासु किन्न मेरो पसलमा खासै मान्छे आउँदैनन ।’ ‘हामीलाई त देशको नागरिक जस्तो पनि गरेन सरकारले,’ शिवाले भन्नुभयो । पुँजी सानो भएकाले सटरमा भाडा तिरेर बस्न नसकेरै टहरा बनाएर व्यापार गरेको शिवाले बताउनु भयो । ‘सटरको लागि शुरुमै ९/१० लाख माग्छन,’ वहाँले भन्नुभयो, ‘हाम्रो त पुँजी नै १०/१५ हजार हो ।’
१६ बर्षदेखि सब्जी पसल गर्दै आउनु भएकी बेबि ठाकुरको पीडा पनि उस्तै छ । टहरा भत्काए पछि वहाँ पनि सडकमै सब्जी पसल थापेर बस्नु भाको छ । ‘अहिले त आधा पनि बिक्रि छैन,’ ठाकुरले भन्नुभयो, ‘तीन जना छोराछोरी पढाउने यही सब्जी पसलको भर थियो त्यो पनि गर्न पाइएन अब छोराछोरी कसरी पढाउने भनेर चिन्ता लागिरहन्छ ।’
बिस्थापित भए पछि सडकमै मासु पसल सञ्चालन गरिरहनु भएका विनोद शिवा ।
अर्का व्यवशायी तबारा आलमले पनि आफुहरुलाई गरी खान नदिएको बताउनु भयो । लामो समयदेखि कुखुराको मासु बिक्रि गर्दै आउनु भएका आलमले अहिले पुर्व पश्चिम राजमार्गको छेउमा पसल लगाउनु भएको छ । ‘हामीले वनको एउटा हाँगा पनि चलाएका थिएनौं,’ आलमले भन्नुभयो, ‘तर हामीलाई जबरजस्ती हटाएर बिचल्ली नै पार्यो ।’ बाटोमा पनि नबस्नु भनिरहेकाले अब काहाँ गएर व्यवशाय गर्ने भन्ने चिन्ता लागेको आलमले बताउनु भयो । बिस्थापित भएका अन्य व्यवशायीहरुले पनि आफुहरु बिचल्लीमा परेकाे बताएका छन ।
मेचीनगरका नगरप्रमुख गोपालचन्द्र बुढाथोकीले स्थलगत रुपमा नै पुगेर व्यवशायीको व्यवस्थापनका लागि केही दिनको समय माग्नु भएको थियो तर डिभिजन वन कार्यालय झापाका प्रमुख मेघराज राईले समय दिन नसकिने बताएर व्यवशायीको टहरामाथि डोजर चलाउनु भएको थियो ।
बिस्थापित मासु व्यवशायी ।
व्यवशायीको टहरामा डोजर चलाएको दुईसय मिटर पश्चिम तर्फ सोही वनको मुख्य वन क्षेत्र नै अतिक्रमण गरी स्थापना गरिएको पाउ पाथीभरा मन्दीर र दुई वटा गुम्वालाई भने वन उपभोक्ता समूहले बार्षिक रकम लिने गरी कार्ययोजना बनाएर सजिलो बनाइदिएको छ । पाउँ पाथीभरा मन्दीरले बार्षिक १६ लाख र दुई वटा गुम्बाले १५ हजारका दरले बार्षिक ३० हजार रकम बुझाउने प्रगती सामुदायिक वन उपभोक्ता समुहका अध्यक्ष दिपेन्द्र निरौलाले बताउनु भयो । ‘मन्दीर र गुम्बाको क्षेत्रलाई वनको कार्ययोजनामा पारेर स्वीकृत गराएका छौं,’ वन समूहका अध्यक्ष निरौलाले भन्नुभयो, ‘त्यसैले ती क्षेत्रले बार्षिक रुपमा वन समूहलाई रकम बुझाउनु हुन्छ ।’
